Stichting Bunkerbehoud
In Zoutelande is onder het wegdek een betonblok voor een Duitse tankversperring gevonden. Het restant kwam tevoorschijn bij wegwerkzaamheden ter hoogte van Duinweg 37.
In het blok konden ijzeren staven worden geplaatst tegen (gepantserde) voertuigen. De staven stonden in westelijke richting gericht, om voertuigen richting Stützpunkt Lohengrin (ons Bunkermuseum Zoutelande) tegen te houden.
Foto’s: Lex Weijerman.
Het had een doorsnee Bunkerstichtingwerkdag moeten worden maar de storm Eunice gooide roet in het eten. Of eerder zout zeewater over de dijk. Hoewel onze museumbunker bij de Oranjemolen in Vlissingen waterdicht is afgesloten was dit natuurgeweld teveel.
Buiten voor de ingang stond het water twee meter hoog! Daardoor kon het via de luchtkanalen naar binnen stromen. Daar stond uiteindelijk 80 centimeter water. Genoeg om vitrines en het interieur onder water te krijgen. Redelijk rampzalig natuurlijk, vanwege het zoute water en een laag slib die mee kwam. Direct zijn alle objecten veilig gesteld en zo snel mogelijk schoon gemaakt.
Foto’s: Henk Adriaanse & Lex Weijermans.
Vrijwilligers van de Stichting Bunkerbehoud hebben vandaag weer meegewerkt aan de jaarlijkse vleermuistelling. In vijf bunkers in het Park Toorenvliedt in Middelburg werden 24 watervleermuizen en 2 grootoorvleermuizen geteld.
De bunkers vormen een perfecte leefomgeving voor overwinterende vleermuizen. De temperatuur is er constant zo’n 10 graden Celsius. Aan de vele haken en roestige stalen onderdelen en aan het beton kunnen zij zich makkelijk vastgrijpen. Na de winter vliegen zij weer uit.
Deze zaterdag hebben onze vrijwilligers veilig gesteld materiaal uit de gesloopte personeelsbunker achter de Vlissingse boulevard naar de opslag gebracht. Het ging al snel om enkele honderden kilo’s staal in totaal.
Een nooduitgangdeur, gasdeuren, pantserplaat, dubbele pantserdeur en heel veel buizen en stalen balken. Dat was de oogst nadat de 501 in Vlissingen compleet was afgebroken. Treurig, maar gelukkig kon de stichting de zaken in overleg met de gemeente voor het nageslacht bewaren.
Uiteraard zag ook onze zelfontwikkelde Panzertür Fahrlafette actie want de losse pantserdeurdelen wegen al snel 320 kilo per stuk!
Twee gasdeuren die ooit uit de gesloopte commandobunker (type 117) te Oostburg gered zijn, zijn in bruikleen gegeven aan Bunkerverhalen Dishoek.
Foto’s: Henk Adriaanse & Lex Weijerman
De Britse oud-commando Chuck Harris is op 99-jarige leeftijd overleden. Harris kwam als Company Quartermaster Sergeant bij 47 Royal Marine Commando op 1 november 1944 aan land in Westkapelle.
Harris was een graag geziene veteraan tijdens herdenkingen op Walcheren. Op de foto kijkt Harris in de camera van Marc Machielse tijdens de onthulling van het monument bij Dishoek.
Op de valreep van het seizoen is het Bunkermuseum in Vlissingen nog enkele dagen in oktober te bezoeken.
De observatiebunker type 143 aan de Oranjedijk in Vlissingen is open op:
De sloop van de ontdekte personeelsbunkers type 501 aan de Vlissingse boulevard ging rap. Eind september restte er van het betonnen vaarte slechts een grote berg verwrongen staal en brokken beton.
Omdat er snel contact was met de gemeente kreeg de stichting enkele dagen om materiaal uit de bunker veilig te stellen. Zo blijft ‘VLISSINGEN 06-56’ toch een beetje voortbestaan. En ‘ze’ gaf zich niet zonder slag of stoot. Ook onze vrijwilligers moest de krachten bundelen om de soms loodzware artefacten uit de put te krijgen.
Foto’s: Henk Adriaanse & Marc Machielse
In het Park Toorenvliedt ontvingen we op Open Monumentendag tweehonderd bezoekers. Veertig mensen fietsten met ons mee langs het Landfront.
De PZC schreef een artikel over de activiteiten van de stichting. Ieder jaar weer horen we van bezoekers dat de waardering voor dit erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog meer leeft. De sloop van de personeelsbunker aan de Vlissingse boulevard kon op weinig enthousiasme rekenen. Dat biedt mogelijk kansen in de toekomst voor de grote commandobunker van de Seekommandant Südholland, de Fl 241 onder appartementencomplex Bestevaer.
Vorige week kwam een bunker tevoorschijn aan de boulevard in Vlissingen. Deze week begint de sloop. Stichting Bunkerbehoud werd in de zomer ingelicht en heeft de gemeente op basis van archiefmateriaal geholpen met historische informatie over het mogelijke type. Tegelijkertijd hebben we gepleit voor behoud, gezien de historische importantie van de locatie. Vanuit Hotel Brittannia en de commandobunker ernaast werd in 1944 de Slag om de Schelde vanuit de Duitse kant geleid.
De bunker geldt helaas juridisch als toevalsvondst wat betekent dat de cultuurhistorische bescherming gering is. Dat was anders geweest als hij geclassificeerd was op een monumentenlijst. Voor de gemeente volstaat een kortstondig onderzoek dat de Walcherse archeologische dienst heeft uitgevoerd. Op dit moment is de sloop enkele dagen vertraagd omdat er een schouw moet plaatsvinden en de omliggende huizen.
Compensatie
Samen met de projectontwikkelaar hebben we gekeken naar een manier om de bunker op enig andere manier te behouden, maar het lastige is dat er een drielaagse parkeergarage onder het hotel gerealiseerd moet worden.
Gezien de historische importantie van Hotel Brittannia hebben wij de projectontwikkelaar en de gemeente voorgesteld om het verlies van de bunker te kunnen compenseren door bijvoorbeeld een andere bunker toegankelijk te maken. De gemeente Vlissingen is namelijk groot voorstander van het beter toegankelijk maken van het erfgoed van de slag om de Schelde, en de film draait op een steenworp afstand in het Vlissingse filmcomplex. Wij hopen dat er iets positiefs uitkomt.
Vondsten
Als stichting hebben wij de bunker in ieder geval fotografisch gedocumenteerd en zijn in de gelegenheid gesteld de nog aanwezige materialen te bergen ten behoeve van onze projecten. Het gaat hier onder andere om een luchtfilterinstallatie, kachel, elektra en enkele bodemvondsten waaronder twee Duitse helmen.
Stützpunkt Hohenstaufen
De personeelsbunker van het type 501 met nummer VLISSINGEN 06-56 was onderdeel van het Stützpunkt Hohenstaufen dat een gebied besloeg vanaf de “Spuikom” tot en met de dijk voor het voormalige Fort de Nolle (het huidige Nollebos). Er werden zeker dertien bunkers gebouwd waarvan de Fl 241 en de Notbefehlsstelle van de Seekommandant Südholland het middelpunt vormden.
Foto’s: Henk Adriaanse
En weer hebben we op het hoogste punt in Zoutelande water staan. De afvoer kon de heftige buien niet aan. Daar moeten we in de toekomst naar kijken.
